نمی­توان CDها و DVDها را در زمره تکنولوژهای قدیمی جای داد. همان‌طور که می­دانید، فلش مموری­ها روز به روز ارزان­تر و ذخیره ابری (ذخیره­ سازی آنلاین داده­ها بر روی سرورهای مجازی متعدد) نیز مرسوم­تر می‌شود. خوشتان بیاید یا نه، CDها و DVDها همچنان جایگاه خود در جهان را حفظ کرده­اند. این لوح­های فشرده علاوه بر آنکه قیمت پایینی دارند، آسان ساخته می­شوند و اغلب می­توان به عنوان نوعی مکانیزم واسط میان وسایل و فرمت­های گوناگون داده­ای، از آن‌ها بهره برد. ادامه مطلب . . .

1- رایت دیسک داده

ذخیره داده بر روی CD/DVD در ویندوز، روند مرسوم و مختص به خود را دارد که اغلب بسیار کند و خسته­کننده است، در پایان کار نیز دیسک رایت شده قابلیت خوانده شدن توسط وسایل دیگر را ندارد. در نتیجه بهتر آن است که برای رایت CD/DVD از برنامه­های مخصوص این‌کار  از جمله نرم‌افزار معروف و کاربردی (CD BurnerXP (www.cdburnerxp.se یا (ImgBurn (www.imgburn.com استفاده نمایید. این برنامه­ها فرایند ذخیره داده بر روی لوح­های فشرده را آسان­تر کرده و با استفاده از آن‌ها، دیگر نیازی به ذخیره محتوای دیسک در یک پوشه موقت، طی فرایند رایت کردن نیست. چنانچه از برنامه CD BurnerXP استفاده می­کنید، گزینهData disk را انتخاب نموده، سپس از قسمت موسوم به Browse، پوشه­ها و پرونده­های مورد نظر برای ذخیره بر روی CD/DVD را انتخاب کرده و آن‌ها را به کادر پایین صفحه بکشید. برای آن‌که بدانید چه میزان از حجم CD پر شده است، نوار نشانگر را تحت نظر بگیرید. در این مرحله بر روی دکمه «Burn» کلیک کنید تا داده­ها بر روی آن ذخیره شوند. در برنامه ImgBurn بر روی عبارت Write files/folders to disk کلیک نموده و سپس فایل­های مورد نظر خود را به کادر موجود در سمت چپ صفحه بکشید، آن‌گاه بر روی دکمه Build کلیک کنید، این برنامه نوع پوشه­ها و پرونده­ها را بررسی می­کند و در صورت وجود مشکل، دستورالعمل­های اصلاحی برای بهتر رایت شدن دیسک و سازگاری آن با وسایل مختلف ارائه می­دهد. در پایان برنامه به کاربر اطلاع می­دهد که آیا فرایند ذخیره داده­ها با موفقیت انجام شده است یا خیر.

2- ذخیره داده بیش از حجم دیسک

برنامه CD BurnerXP را باز نموده و دیسک مورد نظر خود را در درایو بگذارید. سپس مطابق با دستورالعمل­های یاد شده در بخش قبل، پرونده­ها و پوشه­های مورد نظر خود را به دیسک اضافه کنید. اگر حجم داده­های اضافه شده اندکی بیشتر از ظرفیت دیسک شما است، بر روی دکمه «Burn» کلیک کنید و چنانچه هشداری مبنی بر کافی نبودن حجم ذخیره دیسک دریافت کردید، دکمه «Overburn» را انتخاب نمایید. پس از اتمام عملیات، یک‌بار آن را امتحان نمایید تا مطمئن شوید که تمامی داده­ها بر روی آن ذخیره شده است. هر چه حجم داده­های اضافی بر ظرفیت کم­تر باشد، احتمال اینکه در استفاده از آن دچار مشکل شوید هم کم­تر خواهد بود.

3- رایت یک دیسک ایمن

آسان­ترین روش برای رمزنگاری فایل­های موجود بر روی یک دیسک، استفاده از برنامه (TrueCrypt (www.truecrypt.org است. در این برنامه به ترتیب موارد Create volume>Create a file container>Standard truecrypt volume را انتخاب نمایید. به منظور مشخص نمودن محل مناسب برای ذخیره فایل دربرگیرنده (Container file) بر روی عبارت Select file کلیک کنید. سپس نام دلخواهی را برای فایل خود وارد نموده و آن را ذخیره کنید. به منظور فرمت کردن درایو ایجاد شده، کلمه عبور را وارد کنید. بعدها می­توانید با استفاده از همین برنامه و کلمه عبور خود حجم درایو ایجاد شده را ارتقا داده و از آن برای ذخیره فایل‌های مهم استفاده نمایید. پس از افزودن فایل­های مورد نظر به این درایو، با استفاده از نرم­افزار مناسب رایت دیسک، فایل دربرگیرنده را بر روی دیسک ذخیره کنید.

4- دیسک قابل راه­اندازی DOS

اگر بازی­های قدیمی در اختیار دارید که تنها تحت DOS اجرا می­شوند، احتمالا به یک دیسک راه­اندازی داس(DOS boot disk) نیاز پیدا خواهید کرد. برای رایت این دیسک، رایانه شما باید دارای یک درایو فلاپی و دیسک راه­اندازی داس باشد که برای دانلود آن می­توانید به آدرس www.bootdisk.com مراجعه کنید. با استفاده از برنامه ImgBurn، موارد Mode>Build را انتخاب نمایید. سپس فلاپی راه­اندازی داس خود را در درایو مخصوص آن بگذارید، آن‌گاه به ترتیب Advanced>Bootable disk را انتخاب نموده و سپس بر روی عبارت Make image bootable کلیک نمایید. عبارت ‘Floppy Disc 1/44MB’ را به عنوان نوع شبیه سازی انتخاب نمایید و در قسمت «Extract boot image» درایور فلاپی مورد نظر خود را انتخاب نمایید. فایل­های مورد نظر خود را به هر تعدادی که می‌خواهید اضافه کرده، CD را داخل درایو گذاشته و بر روی عبارت Burn کلیک کنید. پس از راه­اندازی درایو ایجاد شده از طریق دیسک، این حجم مانند درایو A عمل خواهد کرد.

5- دیسک­های دولایه

ذخیره داده بر روی دیسک­های دولایه درست مانند یک دیسک معمولی است، البته تا زمانی که برنامه رایت دیسک شما دیسک­های دو لایه را پشتیبانی کرده و دیسک و درایو دولایه خوبی در اختیار داشته باشید. با این حال برای ایجاد یک دیسک ویدئویی باید مشخص کنید که شکست لایه­ای در کجا اتفاق بیافتد زیرا پس از اتمام کار و در هنگام پخش دیسک، یک مکث کوتاه در این قسمت احساس خواهد شد. در برنامه ImgBurn عبارتBuild Mode را انتخاب نموده و فایل­های DVD مورد نظر خود را اضافه کنید. بر روی عبارت Burn کلیک کرده و نامی را به آن اختصاص دهید. برنامه ImgBurn پیشنهاداتی را برای قرار دادن محل شکست لایه در اختیارتان قرار می­دهد که می­توانید از این میان یکی را انتخاب نموده و برای ادامه کار بر روی دکمه OK کلیک نمایید.

6- سی­دی­های صوتی

سی­دی­هایی که در CDخوان­های استاندارد پخش می­شوند، باید دارای فرمت لوح­های فشرده و دیجیتال صوتی (Compact Disk Digital Audio) باشند. اغلب فایل­های موسیقی به صورت فشرده در رایانه­ها ذخیره می­شوند و برای پخش باید به فرمت دیگری تبدیل شوند که برای انجام این کار نیز برنامه­های متعددی وجود دارد که از آن جمله می­توان به Windows media player اشاره کرد، اما باید بدانید که کار با برنامه CD BurnerXP آسان­تر است. برنامه را باز نموده و Audio disk را انتخاب نموده و سپس بر روی عبارت OK کلیک کنید. فایل­های صوتی مورد نظر خود را از قسمت Browse انتخاب نموده و آنها را به ترتیبی که تمایل دارید روی CD ذخیره شوند، به داخل کادر موجود در پایین صفحه بکشید. یک CD خام را داخل درایو گذاشته و بر روی عبارت Burn کلیک کنید.

7- ترکیب فایل­های VOB

محتوای DVDهایی که بر روی Camcorderها (دوربین­های فیلم‌برداری دیجیتال و ضبط ویدئو) و DVDRهای خانگی ضبط می­شوند، اغلب به شکل فایل­های VOB، IFO و BUP است. فایل­های VOB تنها شامل ویدئو است درحالی که فایل­های دیگر دربرگیرنده اطلاعات مربوط به دیسک و فایل­های پشتیبانی می‌باشد. برای پخش فایل­های VOB می­توانید با مراجعه به آدرس www.videolan.org  برنامه ویژه پخش این فایل­ها موسوم بهVLC mediaplayer را دریافت نمایید. اما فایل­های شما لزوما مطابق با تِرَک­های DVD نخواهد بود. برای دریافت یک ویدئوی کامل، احتمالا مجبور خواهید شد که چندین فایل VOB را با یکدیگر ترکیب کنید که می­توانید با استفاده از برنامه ساده­ای به نام Join VOB Files Tools این کار را انجام دهید. برای دریافت این برنامه به آدرس www.bit.ly/eMpEYM رفته و پس از دریافت برنامه، زیپ شده آن را اجرا نمایید. سپس از طریق عبارت «Add VOB files»، فایل­های مورد نظر خود را انتخاب کنید. بر روی عبارت «Change file name» کلیک کرده و نام و محل مورد نظر برای ذخیره فایل ترکیب شده را وارد کنید و آنگاه بر روی عبارت Join VOB file  کلیک کنید.

8- رایت دیسک­های Blue-ray

برای رایت یک دیسک از نوع Blue-ray در وهله اول به خود دیسک و یک درایو برای رایت دیسک نیاز دارید. برای شروع می­توانید از برنامه ImgBurn استفاده کنید. ابتدا برنامه را گشوده و عبارت Write files/folders to disk را انتخاب نمایید. برای ایجاد یک دیسک داده، پرونده­ها و پوشه­های مورد نظر خود را به خانه موسوم به Source اضافه کنید و چنانچه قصد ایجاد یک دیسک ویدئویی را دارید، باید پوشه­ای تحت عنوان BDAV یا BDMV و همچنین پوشه­ای به‌نام CERTIFICATE داشته باشید. پس کافی است این پوشه­ها را مرور کرده و آن‌ها را به مجموعه خود بیافزایید. حال گزینه Options در سمت راست صفحه و Data Type MODE1/2048 را انتخاب نمایید. در بخش مربوط به سیستم­های پرونده (Filesystem)، بر روی عبارت UDF کلیک کرده و در قسمت UDF revision، عدد 50/2 را انتخاب نمایید. حال خانه مربوط به زیرشاخه­های تکرارشونده (recursive subdirectories) را علامت بزنید. سپس به منظور اطمینان یافتن از اینکه فضای کافی در اختیار خواهید داشت، در برگه اطلاعات (information) بر روی عبارت محاسبه (Calculate) کلیک کرده و در پایان دکمه Build را انتخاب نمایید و پس از نمایش درخواست، نام مورد نظر را وارد کنید.

9- فایل­های بازیابی

در زمان رایت یک دیسک داده ممکن است بخشی از فضای حافظه دیسک خالی بماند که می­توانید از آن برای ذخیره سایر فایل­های خود استفاده کرده و از این طریق اطمینان پیدا کنید که دیسک مورد نظر شما کاملا پر است. یکی دیگر از استفاده­هایی که می­توانید از این فضای خالی ببرید، ذخیره فایل­های بازیابی مربوط به داده­هایی است که بر روی دیسک خود ذخیره کرده­اید. QuickPar ابزار مناسب بازیابی و تأیید داده است که با استفاده از آن می­توانید، فایل­های بازیابی مربوط به فایل­های اصلی را تهیه کنید. مزیت این فایل­ها در آن است که در صورت از دست دادن هر یک از نمونه‌های اصلی، می­توانید با کمک این فایل­های بازیابی و هرآنچه که از داده­های اصلی باقی مانده است، برای بازسازی بیت­های از دست رفته کمک بگیرید. کافی است برنامه را گشوده و بر روی Add files کلیک کنید و سپس تمامی فایل­های مورد نظر خود را به این قسمت اضافه نمایید. حال برای ایجاد فایل­های PAR2 بر روی عبارت Create کلیک کنید. پس از اتمام به برنامه رایت دیسک باز گردید، فایل­های  PAR2 ایجاد شده را اضافه نموده و دیسک را رایت کنید.

10- بازیابی از فایل­های PAR2

برنامه QuickPar را گشوده، بر روی عبارت Open  کلیک کنید. یکی از فایل­های PAR2 را به همراه داده­های کپی شده از دیسک معیوب خود مرور نمایید. نرم­افزار فایل­های معیوب و یا گم­شده را تشخیص داده و هم‌زمان با اسکن داده­ها، آن‌ها را نمایش می­دهد. تا زمانی داده­ها آسیب چندانی ندیده باشند، QuickPar می­تواند آن‌ها را بازیابی کند. بر روی عبارت تعمیر (Repair) کلیک کنید و صبر نمایید تا برنامه، فایل­های آسیب­دیده را به محل اصلی­شان باز گرداند.

11- دیسک­های معیوب

اگر CD یا DVD دارید که اطلاعات را به درستی نمی­خواند و اثرانگشت و یا خش محسوسی هم بر روی سطح آن‌ها مشاهده نمی­کنید، نگران نباشید! ممکن است بتوانید بخش اعظمی از این داده­ها یا بخشی از آنها را با استفاده از نسخه رایگان برنامه ISO Buster نجات دهید. برای این کار دیسک معیوب را داخل درایو گذاشته و برنامه ISO Buster را بگشایید. اگر سیستم دیسک را تشخیص نداد، بر روی عبارت Refresh کلیک کنید. در اینجا هر یک از مراحل ضبط را بر روی دیسک مشاهده خواهید نمود. گزینه­های Extract Session>Extract user data را انتخاب نموده و محلی از دیسک را برای ذخیره این داده­ها انتخاب نمایید. در پایان می­توانید تصویر را گشوده و فایل­های سالم را بازیابی کنید.

12- تبدیل کردن به ISO

برنامه ISO Recorder را از آدرس http://isorecorder.alexfeinman.com/w7.htm دریافت نموده و آن را نصب کنید. دیسک مورد نظر برای تبدیل را داخل درایو قرار دهید.  در My computer بر روی آن راست کلیک کنید و عبارت Create image را انتخاب نمایید. کادری در صفحه باز می­شود که باید با مشاهده تنظیمات آن مطمئن شوید که درایو صحیح را انتخاب نموده­اید. حال محل مورد نظر برای ذخیره فایل تصویری را انتخاب نموده و نام آن را وارد کنید. سپس گزینه Next را انتخاب کنید و تا ایجاد فایل ISO منتظر بمانید. پس از اتمام بر روی عبارت خاتمه (Finish) کلیک کنید. حال می­توانید فایل ISO خود را مرور نمایید.